اولین تراکنش مالی ایران و اروپا با اینستکس پس از ماهها انجام شد /سه شنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۹
وزارت خارجه آلمان روز سهشنبه، ۱۲ فروردینماه، اعلام کرد که ایران برای اولین بار با استفاده از سازوکار اینستکس، اقدام به خرید و انتقال تجهیزات پزشکی از اروپا کرده است.
در توییتی که وزارت خارجه آلمان منتشر کرده، اشارهای به میزان این تجهیزات و این که از کدام کشور خریداری شدهاند، نشده است.
اینستکس سازوکار حمایت از مبادلات تجاری است که فرانسه، آلمان و بریتانیا برای تسهیل تجارت با ایران فارغ از تحریمهای آمریکا راهاندازی کردهاند.
این سازوکار روز ۱۱ بهمن ۱۳۹۷ توسط بریتانیا، آلمان و فرانسه به ثبت رسید و در ادامه برخی از کشورهای اروپایی هم به آن پیوستند ولی تاکنون هیچ تراکنش مالی از طریق آن صورت نگرفته بود.
مایک پومپئو ، وزیر امور خارجه آمریکا، پیشتر گفته بود که ایالات متحده با معاملات کالاهای غیر تحریمی و انساندوستانه با ایران از طریق اینستکس هیچ مشکلی ندارد.
با این حال، برایان هوک، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران، هشدار داده بود اگر از اینستکس به منظور آسان کردن مبادلات غیر مجاز با ایران استفاده شود، این کانال مالی نیز از سوی آمریکا تحریم خواهد شد.
این هشدار از این نظر مطرح شد که مقامهای دولت ایران از جمله عبدالناصر همتی، رئيس کل بانک مرکزی خواستار آن شده بودند که محدوده اینستکس باید به کلیه کالاها گسترش یابد.
دولت اسرائیل از جمله منتقدان راهاندازی این سازوکار مالی بوده است.
وزارت خارجه اسرائيل آذرماه ۹۸ با اشاره به پیوستن کشورهایی چون بلژیک، دانمارک، فنلاند، هلند، نروژ و سوئد به این سازوکار مالی، اعلام کرد این سازوکار حمایتی از رژیمی است که مردم معترض و بیگناه خودش را «به خاک و خون» میکشد.