جنگ داخلی یمن؛ شورای انتقالی جنوب اعلام خودمختاری کرد /یکشنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۹۹
جنگ قدرت بین دولت قانونی یمن و استقلال‌طلبان سنی، وارد مرحله تازه‌ای شد. شورای انتقالی جنوب، با متهم ساختن دولت هادی به نقض تعهدات توافق ریاض، در بندر عدن و استان‌های جنوبی اعلام خودگردانی کرد.
جدایی‌طلبان جنوب یمن پس از متهم کردن دولت به "توطئه" علیه استان‌های جنوبی و نقض تعهداتش، از خودگردان شدن این مناطق خبر دادند. شاهدان عینی به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که مردان مسلح در شهر بندری عدن حضور سنگینی دارند.
در بیانیه شورای انتقالی جنوب آمده که حاکمیت عدن و شهرهای جنوبی یمن در دست این شورا خواهد بود و دولت هادی دیگر در امور این مناطق نقشی ندارد. خودگردانی از بامداد یکشنبه ۲۶ آوریل شروع شده است.
دولت عبد ربه منصور هادی که از سوی عربستان سعودی حمایت می‌شود، این اقدام را "از سرگیری قیام مسلحانه" و تخطی کامل از پیمان ریاض خوانده است. محمد الحضرمی، وزیر خارجه یمن گفته است: «شورای به اصطلاح انتقالی جنوب مسئول همه پیامدهای خطرناک و فاجعه‌بار چنین اقدامی خواهد بود.»
این شورا که مورد حمایت امارات متحده عربی است، بخشی از ائتلافی است که نیروهای سنی در سال ۲۰۱۵ تشکیل دادند تا در مبارزه با شورشیان شیعی حوثی، قوای دولتی را همراهی کنند. شورا در پی اختلافات داخلی، در ماه اوت ۲۰۱۹ از منصور هادی جدا شد و کنترل شهر بندری عدن در جنوب را به دست گرفت؛ شهری که از سال ۲۰۱۴ و پس از تصرف صنعا از سوی حوثی‌ها، مقر دولت موقت یمن شده است.
پس از چند دور مذاکره، طرفین در نوامبر ۲۰۱۹ به مصالحه رسیدند و توافقی را در شهر ریاض امضا کردند تا شورای انتقالی وارد کابینه ملی جدید شود و از نظر بین‌المللی نیز به رسمیت شناخته شود.
اعضای شورا می‌گویند این توافق در پنج ماه گذشته عملی نشده است. نخست آن که نمایندگان شورای انتقالی جنوب، در کابینه جدید سهمی در خور ندارند، وانگهی قرار بود نیروهای مسلح این شورا تحت فرماندهی دولت هادی قرار بگیرند و رسمیت بیابند.
شورای یاد شده، دولت هادی را به فساد و ناکارآمدی نیز متهم می‌کند.
استقلال‌طلبان یمن سال‌هاست برای تشکیل دولتی مستقل در جنوب می‌جنگند؛ مبارزه‌ای که پیش از تشکیل یمن متحد در سال ۱۹۹۰ نیز جریان داشت.
اعلام خودگردانی در جنوب یمن، چالشی تازه بر سر راه دولت قانونی منصور هادی است. این دولت از پنج سال قبل سرگرم نبرد در جبهه‌ای دیگر با شورشیان حوثی است.
سازمان ملل جنگ داخلی یمن را جزء بدترین بحران‌های انسانی در جهان به شمار می‌آورد. میلیون‌ها نفر که بخش اعظم آنها کودکان هستند، از گرسنگی و بیماری در رنجند. ۸۰ درصد جمعیت ۳۰ میلیون نفری یمن محتاج کمک‌های بین‌المللی هستند و چهار میلیون نفرشان آواره شده‌اند.
خودمختاری در جنوب یمن در حالی اعلام شده که حملات نظامی نیروهای ائتلافی علیه مواضع شورشیان حوثی متوقف شده است. این آتش‌بس برای ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه در دوران شیوع کرونا برقرار شده و مارتین گریفیث، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن، ابراز امیدواری کرده بود که طرفین بتوانند به توافق برسند و آتش‌بس پایدار در آینده امضا شود.
پیش‌بینی شده که در صورت شیوع ویروس کرونا در یمن، نسبت قربانیان به مبتلایان چندین برابر میانگین جهانی باشد و این می‌تواند به یک فاجعه انسانی تمام عیار در این کشور بحران زده منجر شود که از پنج سال پیش صحنه یک جنگ نیابتی خونین میان تهران و ریاض شده است.
